De lijn van opgroeien in Deventer is die van Wieg naar Werk. In 2019 is de visie van Wieg naar Werk aangescherpt met extra aandacht voor preventie. Het uitgangspunt ‘het normale leven versterken’ met de 10 beschermende factoren van het Nederlands Jeugd Instituut staat hierin centraal. Ook is er aandacht voor het bieden van ondersteuning via onze toegang aan alle jeugdigen die het (even) niet op eigen kracht of met hun omgeving kunnen redden. We bieden daarbij jeugdhulp als vangnet voor gezinnen met jeugdigen die (tijdelijk) niet mee kunnen doen. In 2024 zal gewerkt worden volgens het nieuwe beleidskader met behoud van het goede uit de voorgaande beleidskaders.

Extra Rijksmiddelen

Al een aantal jaren is er landelijk veel discussie over de extra middelen die gemeenten nodig hebben voor de uitvoering van de jeugdhulp. Dit heeft geresulteerd in een aantal compensatiemaatregelen. De eerste was in 2019. Toen heeft het Rijk besloten om gemeenten tot en met 2021 te compenseren voor de extra uitgaven in de jeugdhulp en in de tussentijd onderzoek te doen naar het structurele karakter van het tekort. Een deel van deze extra verkregen rijksmiddelen zijn in de begroting 2020 gedurende 3 jaar (tot en met 2022) beschikbaar gesteld voor de jeugd. Deze middelen worden “geïnvesteerd” in preventie- en maatwerkprojecten en projecten gericht op de samenwerking met onderwijs en jeugdbeleid, volgens de lijn van de hierboven genoemde beleidskader van Wieg naar Werk en de daarin benoemde prioriteiten.
Na landelijk onderzoek naar de tekorten in de jeugdzorg bij gemeenten en de bedragen die nodig zijn om de tekorten bij gemeenten te dekken, heeft een commissie van wijzen een uitspraak gedaan. Er is vervolgens besloten om in 2021 en 2022 gemeenten eenmalig te compenseren. De structurele toekenning bleef nog een landelijk onderwerp van discussie.
De uitspraak van deze commissie van wijzen is tevens het financiële uitgangspunt geweest voor de in 2023 overeengekomen hervormingsagenda jeugd. Er is wederom overeenstemming bereikt over het tijdelijk compenseren van gemeenten. In de hervormingsagenda staan echter ook maatregelen genoemd die gemeenten en het Rijk (kunnen) gaan nemen om de kosten te beheersen. Deze mogelijke besparing is vertaald in een korting naar gemeenten. Deze korting is verwerkt in de extra middelen die gemeenten en dus ook Deventer gaan krijgen. Voorzichtigheidshalve gaan we er in de begroting vanuit dat we de helft van de besparingen kunnen realiseren omdat een aantal maatregelen uit de Hervormingsagenda al worden uitgevoerd door Deventer. De compensatie en besparingen zijn opgenomen onder de Algemene dekkingsmiddelen.

Preventie en ondersteuning

Primair ligt de verantwoordelijkheid voor preventie bij de inwoners c.q. jeugdigen/ouders/verzorgers zelf. Als mensen er niet uitkomen op basis van eigen kracht dragen we zorg voor ondersteuning. Het professionele veld is ingericht om vroegtijdig problemen te signaleren. Daarmee kan sneller en effectiever ondersteuning worden geboden ‘in het normale leven’: thuis, in de buurt, op school. We willen hierbij ondersteuning en zorg zoveel mogelijk integraal, samenhangend, dicht bij huis en dicht bij de leefwereld van jeugdigen organiseren, aansluitend op hun eigen kracht. Zo kort als mogelijk, zo lang als noodzakelijk.

Kansrijke start voor elk kind

Zo gaan we verder met het werken aan een kansrijke start voor elk kind: de eerste 1000 levensdagen zijn bepalend voor een goede start. Daarnaast gaan we in 2024 verder met de (extra) activiteiten na school (landelijk programma school en omgeving) en extra aandacht geven aan het terugdringen van middelengebruik op scholen.

Belangrijke aandachtspunten in 2024

Deventer kent al jaren een doorgaande lijn in het beleid. Veel activiteiten die we voorgaande jaren zijn gestart lopen ook in 2024 door in lijn met de beleidsvisie en het bestuursakkoord Dichtbij, Betrokken & Bevlogen. Belangrijke aandachtspunten in het beleid zijn:

• Werken vanuit de gedachte van 1 huishouden, 1 plan, 1 contactpersoon.
• Versterken en verdiepen van de samenwerking met onze partners in het onderwijs, GGD, welzijnsorganisaties en zorg. Daarin werken we aan het verder ontwikkelen van de basisvoorzieningen en algemene voorzieningen zoals bijvoorbeeld het kinderwerk, jongerenwerk en VVE;
• Medewerkers van Team Toegang Jeugd sluiten nog meer aan op de leefwereld van jongeren en hun ouders en werken daarin nauw samen met andere professionals in het normale leven;
• We verbeteren de samenwerking van de jeugdnetwerken in de wijk met de Voor Elkaar-teams en andere partijen;
• We intensiveren de samenwerking met het onderwijs en realiseren ook een betere aansluiting tussen het onderwijs en de zorg en arbeidsmarkt. We werken aan de Human Capital Agenda, met daarin concrete acties om de arbeidsmarktpositie van jongeren te versterken;
• Vanuit het programma zal een bijdrage geleverd worden aan het binden van scholieren en studenten aan de stad (zowel mbo als hbo). Jongeren dragen bij aan de leefbaarheid, sterke economie en een goed functionerende arbeidsmarkt

Toegang beter en slimmer inrichten

We blijven aandacht houden voor een goede en toegankelijke toegang (zorg, jeugd en werk). We geven professionals hierin de ruimte en het vertrouwen om te handelen. De volgende aandachtspunten zijn geformuleerd:

• Uitvoeren van een interventieaanpak rondom vechtscheidingen;
• Inzet op thuisloze jongeren en een soepele overgang tussen de jeugdwet en Wmo (18-/18+);
• Regie met doorzettingsmacht in situaties waarin veel hulpverlener actief zijn;
• We versterken de samenwerking met huis- en jeugdartsen en gecertificeerde instellingen (GI's);
• We versterken en verdiepen de samenwerking met het onderwijs;
• Vanuit de nieuwe situatie dat de medewerkers van Team Toegang Jeugd in dienst zijn bij de gemeente versterken we de samenwerking tussen de 3 toegangen voor jeugdigen/jongeren (Voor Elkaar-teams, Team Toegang Jeugd en jongerenloket);
• We versterken de rol van leerplicht, RMC en het jongerenloket en de samenwerking met andere partijen (onderwijs, arbeidsmarkt en zorg). We gaan werken aan het nog verder terugdringen van voortijdige schoolverlaters en thuiszitters;
• De wachttijden in de jeugd ggz willen we reduceren in de samenwerking met diverse partijen in het ecosysteem mentale gezondheid (o.a. ggz aanbieders, huisartsen, welzijn, vriendendiensten/zelfregie centrum).

Jeugdhulp

In 2024 gaan de 11 gemeenten (waaronder Deventer) en het RSJ IJsselland samen met aanbieders, ouders en jeugdigen verder met de uitwerking van belangrijke thema’s in de visie (Regionale Visie Jeugdhulp IJsselland 2021-2025). Zoals de aanpak van wachtlijsten en het beheersen van de kosten van jeugdhulp. En samenwerking op bovenregionale thema’s als de om- en afbouw van 3-milieusvoorzieningen en JeugdzorgPlus-locaties.

Nationaal Programma Onderwijs

Gemeenten hebben vanuit het Rijk extra geld uit het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) gekregen. De oorspronkelijke looptijd (tot en met 31 juli 2023) is verlengd met twee schooljaren. Voor Deventer gaat het om €1,7 miljoen in totaal. Het betreft een specifieke uitkering, waarbij het budget gebruikt dient te worden voor maatregelen om onderwijsvertragingen in te halen die kinderen tijdens de coronapandemie hebben opgelopen. De maatregelen moeten voldoen aan specifieke bestedingsdoelen en dienen aan te sluiten op de interventies die de scholen al nemen vanuit hun verantwoordelijkheid (en de middelen die de scholen vanuit het Nationaal Programma Onderwijs hebben gekregen). De maatregelen die in Deventer voor de komende schooljaren worden genomen zijn uitgewerkt in een lokaal plan.

Huisvesting onderwijs

De leegstand van schoolgebouwen, leerlingengroei bij een aantal scholen en de kwalitatieve staat van een aantal schoolgebouwen heeft geleid tot de opstelling van een nieuw integraal huisvestingsplan (IHP) dat in het najaar van 2021 is vastgesteld (IHP 2021-2026). Hierin zijn de volgende investeringen in de onderwijshuisvesting geprioriteerd:

1. Vervangende nieuwbouw voor de ZMOK leerlingen van VSO Deventer;
2. Uitbreiding Kindcentrum Borgele;
3. Vervangende nieuwbouw scholencomplex Zwaluwenburg;
4. Vervangende nieuwbouw scholencomplex Colmschaterenk in Colmschate-zuid.

Goedgekeurde voorzieningen

Realisering van de goedgekeurde voorzieningen uit eerdere jaarprogramma’s is in uitvoering. Dit betreft de nieuwe huisvesting van het vmbo van het Etty Hillesum Lyceum op de Marke-zuid en de vervangende nieuwbouw van het schoolgebouw Sancta Maria in Lettele. Onder huisvesting onderwijs vallen binnen het programma ook de gymlokalen voor bewegingsonderwijs.

Nieuw IHP

In 2024 zal uitvoering gegeven worden aan het nieuwe integraal huisvestingsplan, IHP.

Oekraïners en nieuwkomers

Momenteel wordt het onderwijs aan Oekraïners in bestaande, leegstaande, onderwijslokalen gegeven. Afhankelijk van de toestroom van Oekraïners en nieuwkomers wordt in 2024 bekeken of er voldoende adequate onderwijshuisvesting voor deze doelgroepen is.

Onzekerheden

Drie projecten die genoemd staan onder ‘Huisvesting onderwijs’ en de twee goedgekeurde voorzieningen zijn nog niet begonnen met de aanbesteding, bouw. Onbekend is het effect van de stijging van de bouwkosten op de bedragen die nu gereserveerd zijn. Andere onbekende factor is het tekort aan personeel. Dit speelt breed binnen het programma, zoals onder andere in het onderwijs, kinderopvang, welzijn, jeugdhulppartijen en de gemeentelijke organisatie. Daarnaast is onduidelijk wat het effect van de stijging van de loonkosten zal zijn op deze arbeidsintensieve sectoren (door o.a. landelijke indexatie, cao-onderhandelingen). Onbekend is het effect dat dit zal hebben op de geformuleerde doelstellingen en prestaties en ook de begrote bedragen.
Voor het jaarprogramma onderwijshuisvesting 2024 zijn aanvragen ingediend en in behandeling. Deze aanvragen leiden eind 2023 tot een kredietaanvraag bij de raad.