We streven ernaar dat mensen werken, en daarmee zelfstandig hun inkomen verdienen. Mensen die werken zijn gemiddeld gezonder, maatschappelijk actiever en gelukkiger. Wanneer dat niet lukt verzorgen wij een (tijdelijk) inkomen en ondersteuning bij arbeidsparticipatie. Wij willen dat elke inwoner van Deventer met arbeidsvermogen mee moet kunnen doen op de arbeidsmarkt en in de samenleving (de inclusieve samenleving). Werk staat voorop! Er is een zeer grote vraag naar nieuwe arbeidskrachten. De ideale situatie om zoveel mogelijk mensen de aansluiting met de arbeidsmarkt te laten maken. De mismatch op de arbeidsmarkt is echter groot en hardnekkig. In Deventer hebben wij de ambitie de mismatch te verkleinen. Hierin werken we samen met de werkgevers en het onderwijs voor een doorgaande lijn van jeugd naar volwassenheid en in het tot stand brengen van een goede aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt.

Participatiewet in Balans

De Participatiewet vormt het vangnet. Als mensen onvoldoende eigen middelen hebben om in hun bestaanskosten te voorzien of volwaardig mee te doen in de samenleving, is er recht op bijstand. Daarnaast wordt er ondersteuning geboden bij het (opnieuw) vinden van werk. Dit vangnet moet toekomstbestendig zijn. Om te kunnen zorgen voor bestaanszekerheid voor iedereen is er een cultuuromslag nodig én een ander mensbeeld: van denken in systemen naar wat mensen nodig hebben en uitgaan van het vertrouwen in de inwoner. Het Rijk komt met een aantal aanpassingen van de Participatiewet. Deze wijzigingen krijgen een plek bij de evaluatie en de bijstelling van het huidige handhavingsbeleid, de implementatie van ons minimabeleid en de uitvoering van Inzet op maat.

Bestaanszekerheid

Armoede belemmert mensen om een zinvolle bijdrage aan de samenleving te leveren en te werken aan hun ontwikkeling. Onzekerheid over een dak boven je hoofd, eten op tafel, betaalbare en toegankelijk zorg en een sluitend ‘huishoudboekje’ verminderen het welzijn van mensen en beperken de mentale ruimte om een weg uit deze situatie te vinden. Bestaanszekerheid is daarom het fundament voor een inclusieve samenleving. Onderzoek van onder andere het CBS laat zien dat de groep mensen met betaald werk die moeite heeft hun huishoudbegroting rond te krijgen groeit. Uit recent onderzoek blijkt ook dat het sociaal minimum te laag is. Zonder extra maatregelen komen mensen die op het sociaal minimum leven de komende jaren fors geld te kort. De gevolgen van die oplopende tekorten zijn ingrijpend. Het raakt mensen niet alleen financieel, maar ook mentaal. Leven met de constante stress door geldtekort gaat ten koste van de lichamelijke en mentale gezondheid van mensen én van hun eigenwaarde. Het risico op eenzaamheid neemt toe en zorgt ervoor dat het lastiger is om goed met geld om te gaan. Het wordt steeds moeilijker om zelf uit armoede te komen. Kinderen die opgroeien in armoede leven ongezonder, leren daardoor slechter en hebben minder kans op een goede toekomst. We komen deze mensen en kinderen tegen, maar zijn meestal niet in de gelegenheid de oorzaken van de problematiek aan te pakken. Maar waar we kunnen bieden wij passende ondersteuning.

Bestaanszekerheid is heel belangrijk. Elke burger moet genoeg krijgen. Misschien betekent dat ook wel dat we ongelijke dingen geven in ongelijke situaties, mits we het professioneel kunnen beargumenteren. Dan komt het aan op vakkundigheid: de situatie goed analyseren, naast inwoners staan, een plan maken en dan kijken: uit welke wet haal ik de oplossing. Dit gaat verder dan voldoende inkomen. In 2024 komen wij met een integraal plan voor de bestaanszekerheid in Deventer.

Inzet op maat

Een van belangrijkste ambities is zoveel mogelijk mensen begeleiden naar werk en als dat niet lukt maximaal maatschappelijk participeren. We werken hieraan volgens de uitgangspunten van Inzet op maat (beleid Participatiewet). Bij de klantgroepen Matchen en Groeien staat het matchen of ontwikkelen naar werk voorop. De klanten uit Faciliteren worden gefaciliteerd bij het vinden van vrijwilligerswerk of een basisbaan en bij de groep Zorgen staat inkomenszekerheid voorop. Training en intervisie, om de uitvoering te laten plaatsvinden conform de bedoeling van Inzet op maat, wordt voortgezet.

Bij Matchen wordt de korte en intensieve aanpak voortgezet om klanten zo snel mogelijk te koppelen aan werkgevers die om arbeidskrachten staan te springen. De klantgroep Groeien blijkt groter dan vooraf ingeschat en de problematiek anders en complexer (o.a. psychische problemen). Om maatwerk te kunnen bieden, wordt het instrumentarium voor Groeien in 2024 blijvend doorontwikkeld. Hierbij hoort ook de inzet van jobcoaching, de doorontwikkeling van KonnecteD en de nauwe samenwerking met de werkplaatsen bij Circulus. De ontwikkeling van een Circulair Ambachts Centrum kan bijdragen aan betere aansluiting tussen vraag en aanbod voor de groep groeien en de kansen op de arbeidsmarkt. Dat geldt ook voor de inzet van detacheringsfaciliteit en de inzet van de best passende werkleerroutes. Groen, grijs en schoonmaak bieden vele baanopeningen voor onze doelgroepen. We maken hiervoor ook gebruik van de mogelijkheden binnen onze verbonden partijen het Groenbedrijf en Circulus. Maar ook maken we maximaal gebruiken van de mogelijkheden van de inzet van SROI en de PSO, ook in het kader van het creëren van werkgelegenheid. Voor jongeren met problematiek op diverse leefgebieden biedt het integrale jongerenloket regie en begeleiding naar onderwijs en/of werk.

Voor de klantgroep Faciliteren blijven we inzetten op maatschappelijke participatie en monitoren we de hernieuwde inzet van de Participatiemakelaar. Hierbij verbinden we de inzet met voorzieningen in de buurt en wijk. Voor de klantgroep Zorgen ligt de focus 2024 op het contact met de cliënten, het voorkómen van overerving in samenspraak met de programma’s jeugd en onderwijs en meedoen én ook blijven we controleren of mensen wel terecht een beroep doen op de uitkering.

KonnecteD

De huidige infrastructuur van KonnecteD staat onder financiële druk als gevolg van de terugloop van de Sociale werkvoorziening en dalende rijksbudgetten. KonnecteD werkt aan een nieuwe meerjarenbegroting aan de hand van meerdere scenario’s. De oude opgave is om de infrastructuur overeind te houden zodat de doelgroepen van de Participatiewet optimaal richting werk worden begeleid. De aanname in 2020 was dat dit een toekomstbestendige aanpak was. Op basis van de analyse van de huidige situatie wordt verkend wat passend, nodig en haalbaar is voor Deventer.

Inzet op geldzorgen en ondersteuning (IOG)

De ambitie is dat Inwoners van de gemeente Deventer in staat zijn om zelfstandig (of met hulp van hun omgeving) een financieel gezonde huishouding te voeren. Wanneer dit (tijdelijk) niet lukt, kunnen inwoners een beroep doen op hulpverlening en/of regelingen van de gemeente of andere instellingen. Door de huidige koopkrachtcijfers verwachten dat meer inwoners een beroep moeten doen op de verschillende regelingen.
Op basis van de evaluatie van Deltaview wordt dit instrument ook het komende jaar gebruikt om invulling te geven aan de gemeentelijke taak op het gebied van vroegsignalering. Deltaview is niet het enige instrument. Ook het aanbieden van adviesgesprekken bij een uitkeringsaanvraag, het intensiveren van samenwerking in de keten en gerichte communicatie (rondom life events) zijn manieren om geldproblemen te voorkómen of er vroeg bij te zijn. In 2024 wordt uitvoering gegeven aan het uitvoeringsplan Preventie en vroegsignalering bij schulden. Een belangrijke sleutel in de uitvoering hiervan zijn de Geldfit spreekuren. De laagdrempelige spreekuren, waarbij integraal naar iemands (financiële) problematiek wordt gekeken, blijken duidelijk te voorzien in een behoefte van inwoners van Deventer. Deze Geldfit spreekuren (inclusief de uitbreiding van twee naar drie locaties) worden het komende jaar voortgezet.

Stress sensitieve dienstverlening (ook wel: mobility mentoring) is de basis onder de dienstverlening van het armoede- en schuldenbeleid (IOG), het P-wet beleid (IOM) en de brede ondersteuning in het sociaal domein. In de implementatie van IOG blijkt dat deze basis nog lang niet onder alle medewerkers gemeengoed is.  Daarom heeft dit onderdeel van IOG het komend jaar extra aandacht. Hiermee wordt aangesloten bij de bevindingen van de externe scan naar de implementatie van IOG en de aanbevelingen uit het onderzoek bewind. De ingezette samenwerking tussen de voedsel-, speelgoed- en kledingbank wordt in 2024 gecontinueerd en waar mogelijk geïntensiveerd; op basis van de evaluatie van de pilots besteedbaar inkomen (Saxion, Leergeld, Rechtop) wordt bekeken hoe de gemeente Deventer hier structureel invulling aan wil geven; dit geldt ook voor verschillende andere pilots. Ondanks de extra communicatie inzet zijn er nog steeds inwoners die geen of onvoldoende gebruik maken van de regelingen waar zij recht op hebben. Dit is een traject van lange adem. Veel inwoners ervaren schaamte of denken niet tot de doelgroep te horen. Het komend jaar blijven we daarom veelvuldig communiceren. Dit willen we doen met persoonlijke verhalen, inzet van social media, aandacht voor life events en door vindbaar te zijn in wijk, dorp en stad. De monitor IOG die is ingericht laat o.a. zien hoe bereik van de doelgroep wordt vergroot. Voor de uitvoering van de energieregelingen wordt aangesloten bij de landelijke regelingen, waarbij Deventer met het ondersteuningsloket energie probeert méér mensen te bereiken voor deze en ook andere (landelijke en lokale) regelingen. We trekken samen op in het kader van Deventer Helpt isoleren en de Energieklussendienst. Niet alleen om de mensen helpen energiekosten te besparen, maar ook in het kader van de kansen op werkgelegenheid voor onze doelgroep.

Arbeidsmarkt: Human Capital Agenda (HCA)

In 2022 hebben wij gezamenlijk de Human Capital agenda opgesteld en in 2024 voeren wij deze uit. Samen met het bedrijfsleven en het onderwijs zetten we ons in voor een goed functionerende arbeidsmarkt, opdat ieder talent mee kan doen, bedrijven kunnen bloeien en er een betere match tussen vraag en aanbod ontstaat. Deze lokaal georiënteerde HCA geeft de ambitie voor Deventer weer inclusief een meerjaren- uitvoeringsprogramma. Wij zetten hierbij in op 5 sectoren: ICT, Techniek & Productie, Transport & Logistiek, Kind & Educatie en Zorg & Welzijn. We gaan net zo lang door tot onderwijs en werk nog beter op elkaar aansluiten. Daarnaast creëren we een herkenbaar centrum voor werk en (een leven lang) ontwikkelen. Zodat elke inwoner en ondernemer weet: voor alles wat met mijn werk of het volgen van een opleiding te maken heeft, kan ik dáár terecht. Hiervoor wordt ook samenwerking gezocht met de arbeidsmarktregio en ingezet om de beweging naar een regionaal werkcentrum aan te jagen.

Zelfstandige ondernemers

Zelfstandig ondernemers worden ondersteund in het kader van de Bbz. Voor ondernemers die stoppen of tijdelijk ondersteuning nodig hebben bieden we een vangnet. Voor mensen die vanuit de uitkering willen starten met zelfstandig ondernemen bieden we (financiële) ondersteuning om hun uitkering aan te vullen of uit te stromen met inkomen uit de zelfstandige activiteiten. Speciale aandacht is er ook voor alle Zzp-ers in zwaar weer. We zetten in op een proactieve en integrale dienstverlening aan zelfstandig ondernemers waar het (tijdelijk) tegenzit.
Het BAD, GROS en Ondernemershuis werken vanuit hun expertise integraal samen om individuele ondersteuning aan de zelfstandig ondernemer aan te bieden. Dit vindt plaats binnen het project “Dienstverlening voor ondernemers met financiële problemen”. Daardoor is er niet alleen oog voor de inkomensondersteuning aan ondernemers, maar ook het verbeteren van de eigen onderneming en het oplossen van schuldenproblematiek. In 2024 komen wij met een voorstel deze dienstverlening te continueren.